Marszałkowska - pl. Konstytucji - Waryńskiego - Nowowiejska - pl. Zbawiciela - al. Wyzwolenia - Sempołowskiej - al. Armii Ludowej - Agrykola - Myśliwiecka - Rozbrat - Górnośląska - Czerniakowska - Wilanowska - Solec - Dobra - Smulikowskiego - Tamka - Most Świętokrzyski - Sokola - Zamoyskiego - Jagiellońska - św. Cyrla i Metodego - Targowa - 11 Listopada - Konopacka - Wileńska - Targowa - al. Solidarności - Olszowa - Panieńska - ks. Kłopotowskiego - Wybrzeże Szczecińskie - Wał Miedzeszyński - Ligustrowa - Bronowska - Masłowiecka - Jeziorowa - Panoramy - Peonii - Wał Miedzeszyński - Cyklamenów - Heliotropów - działka - Trakt Lubelski - Odrębna - Wał Miedzeszyński - Most Siekierkowski - al. Becka - Witosa - Idzikowskiego - Sobieskiego - Sikorskiego - al. Wilanowska - al. KEN - Domaniewska - Wielicka - Krasickiego - Kazimierzowska - Narbutta - Wiśniowa - Batorego - Waryńskiego - al. Armii Ludowej - Sempołowskiej - al. Wyzwolenia - pl. Zbawiciela - Nowowiejska - Waryńskiego - pl. Konstytucji - Marszałkowska

O historii Pragi pisałem przy okazji opisów praskich kościołów. 8 lipca 2014 roku pisałem o Domku Loretańskim, będącym jedyna pamiątka po Pradze sprzed czasów napoleońskich. Kontynuacją tego tematu był opis kościoła św. Floriana 30 listopada 2014 roku i historia kamienicy mieszczącej Gimnazjum Praskie na rogu ulic Okrzei i Sierakowskiego, zaprezentowana 21 marca 2015 roku. Tym razem znajdujemy się nie daleko od opisanych miejsc na ulicy Olszowej. 
Jedynym obecnie świadkiem przeszłości jest kamienica przy Olszowej 12. I od jej życiorysu zaczniemy.
Chyba jako pierwszy stanął na tej działce drewniany dom  Jakuba Broniewskiego. O tym że istniał wiadomo z dokumentów z 1820 roku i taryfy z roku 1832. Był to drewniany, parterowy dom z gankiem, kryty gontem. W 1841 roku, gdy na sąsiedniej działce mieszczącej magazyny mostowe podwyższono poziom gruntu, dom został częściowo przysypany ziemią. Należał wówczas do małżonków Zawadzkich. W 1874 roku właścicieli było dwoje: Władysław Wenda i Helena Zawadzka. Wenda odkupił udziały Zawadzkiej i w latach 1875-77 wzniósł widoczną na zdjęciach kamienicę. Do 1945 roku budynek pozostał w rękach potomków Wendy. Mimo sąsiedztwa ważnych ze względów strategicznych i komunikacyjnych obiektów, przetrwał obie wojny światowe. Dopiero po wojnie stracił cały detal jaki posiadała elewacja: pasowe boniowanie przyziemia, gzyms nad przyziemiem, opaski okien, czy fryz pod wieńczącym elewacje frontową gzymsem. Niemniej jest to autentyczna budowla i jedyna zachowana przy Olszowej.

A zmieniło się dużo. W 1864 roku w pobliżu nieco na północ od kamienicy powstał Most Kierbedzie, po zniszczony w 1944 roku i w 1949 zastąpiony Mostem Śląsko-Dąbrowskim.
Warto jednak cofnąć się jeszcze do przełomu XIX i XX wieku.
W 1896 roku inżynier Krzysztof Kiersnowski razem ze wspólnikami złożyli wniosek o pozwolenie na budowę kolei wąskotorowej od Dworca Petersburskiego do Jabłonny. O ile administracja carska nie stawiała szczególnych przeszkód, to szereg ograniczeń stawiały władze Warszawy, które od 1881 roku miały podpisaną umowę na budowę i obsługę sieci tramwajowej z Société Générale de Tramways Varsoviens zwanym popularnie Towarzystwem Belgijskim.
Postawa władz miejskich okazała się jeszcze bardziej nieprzejednana, gdy Kiersnowski wystąpił z kolejnym wnioskiem o budowę kolei w stronę Wawra, koło Dworca Terespolskiego. Ostatecznie miasto się zgodziło, ale kolej od Rogatek Golędzinowskich miała być poprowadzona wzdłuż Jagiellońskiej na skos przez obecny Park Praski nad Wisłę i wzdłuż rzeki do ulic Wołowej (Targowej) i obecnej Zamoyskiego do Rogatek Moskiewskich na Kamionku. Potem w 1897 roku miasto jeszcze zmieniło przebieg trasy nakazując zjazd nad Wisłę tuż za Rogatkami Golędzinowskimi i mostem kolejowym pod Cytadelą. Koncesję na budowę kolei wydano 30 maja 1899 roku. 31 maja w miejscu, gdzie zaplanowano stację, koło Mostu Kierbedzia i zbiegu ulic Dębowej i Olszowej odbyła się uroczystość rozpoczęcia budowy w której udział wziął generał-gubernator książę Imeretyński. Oficjalne otwarcie ruchu odbyło się 10 grudnia 1900 roku dla odcinka do Jabłonny, a 4 stycznia 1901 roku uruchomiono ruch do Wawra. W listopadzie roku 1900 budowaną kolej udziałowcy sprzedali spółce zarządzającej koleją wąskotorową z Warszawy do Góry Kalwarii. Tak więc z czasem jeden zarządca posiadał trzy koleje wąskotorowe w Warszawie: grójecką, wilanowską i jabłonowską. Z czasem koleje te zaczęły funkcjonować jako Warszawskie Koleje Dojazdowe (WKD - obecnie pod tym skrótem kryje się dawna EKD - Elektryczne Koleje Dojazdowe - normalnotorowa kolej z Grodziska Mazowieckiego i Milanówka do Warszawy)
Tak więc w latach w latach 1899-1900  niemal na przeciwko kamienicy od strony Wisły powstała stacja kolejowa. Przy Olszowej zbudowano drewniany budynek dworca na stacji Most, co miało związek z sąsiedztwem Mostu Kierbedzia. Położenie stacji na terenie zalewowym powodowało, że przy wysokich stanach wody tory znajdowały się w wodzie. Już w latach 1905-1906 tory położono wyżej nawożąc ponosząc poziom równi stacyjnej o dwa metry. Jednak i to było jeszcze za mało, aby wyeliminować zalewanie stacji przez Wisłę. W 1925 roku podczas rozbudowy układu torowego stacji powstały wyższe zabezpieczenia stacji przed powodzią. W tym samym roku drewniane zabudowania stacji zastąpił nowy murowany budynek zaprojektowany przez Konstantego Jakimowicza. Ten sam architekt zaprojektował szereg budynków dworcowych dla warszawskich wąskotorówek. Tylko z kolei jabłonowskiej prezentowałem dworce w Wawrze,
Jak wyglądał praski brzeg Wisły ze stacją kolei wąskotorowej można się przekonać oglądając zdjęcie na stronie fotopolska.eu. Kolej wąskotorowa poprowadzona ulicami miasta przeszkadzała władzom Warszawy również w okresie międzywojennym. W związku z rosnącym ruchem odcinki Most - Grochów i Most - Pelcowizna miały zostać zlikwidowane. Ostateczna decyzja o likwidacji przewidywała termin rozbiórki do 1 listopada 1939 roku. Jednak 1 września wybuchła wojna i o rozbiórce kolei, która zaczęła mieć bardzo duże przewozy pasażerskie nikt już nie myślał. 19 kwietnia 1943 roku niemiecki zarządca kolei prywatnych zdecydował o zmianie nazwy stacji Most na Warszawa Wisła. Po zakończeniu walk już w lutym 1945 roku ruch przywrócono na odcinku Most - Karczew, a w maju na całej trasie od Karczewa do Jabłonny.
W 1952 roku doszło do likwidacji odcinka Most - Otwock. Cztery lata później zamknięto odcinek Most - Jabłonna. Najdłużej funkcjonował krótki fragment z Otwocka do Karczewa. Został zlikwidowany w 1963 roku. Budynek stacji Most po likwidacji kolei służył przez jakiś czas jako siedziba kolejowej orkiestry. Rozebrany został w 1969 roku. Stał w miejscu chodnika i drzew widocznych po prawej stronie poniższego zdjęcia. Wszelkie ślady po budowie kolei zniknęły wraz z budową ulicy - Wybrzeża Szczecińskiego.
O kolei do Karczewa pisałem już 3 listopada 2013 prezentując dworce autorstwa Konstantego Jakimowicza w Wawrze, Międzylesiu, Falenicy, Józefowie i Świdrze.

Czas płynie i jak porównamy dwa zdjęcia - to tytułowe z 2015 roku  i to tuż powyżej z października 2018 roku widać, że kamienica numer 12 zyskała współczesnego sąsiada.
Dla porównania jeszcze warto zajrzeć do Społecznego Archiwum Warszawy gdzie można zobaczyć, jak wyglądało to miejsce w grudniu 1998 roku.

A na koniec jeszcze przypomnienie o zaprzyjaźnionym czasopiśmie - Stalowych Szlakach, które często piszą o kolejach wąskotorowych. Na początek przyjrzyjmy się numerowi 3/2018, który zawiera szereg ciekawych artykułów.

Tematem numeru 3/2018 jest opis modernizacji zespołów ED72 do wersji ED72Ac. Jest kilka artykułów związanych z kolejami wąskotorowymi - opis wycieczki po wojskowych kolejach wąskotorowych na Helu. Opis specjalnego przejazdu jaki odbył się w 2017 roku w Jędrzejowie. Można również przeczytać o lokomotywach Lyd1 z Rogowa. Opis ostatniego przejazdu zespołu piętrowego Bhp w służbie Przewozów Regionalnych. Ten, jak również kolejny numer 4/2018 jest dostępny u wydawcy.