Info

avatar Ten blog rowerowy prowadzi oelka z miasteczka Warszawa Śródmieście. Mam przejechane 23730.98 kilometrów w tym 681.59 w terenie. Jeżdżę z prędkością średnią 18.78 km/h i się wcale nie chwalę.
Suma podjazdów to 17514 metrów.
Więcej o mnie.

baton rowerowy bikestats.pl

Znajomi

wszyscy znajomi(28)

Moje rowery

Singel 2
??? [Singel] 14330 km
Zestaw drogowy cargo
Trek 800 Sport 20672 km
Railegh Eclipse 8948 km

Wykres roczny

Wykres roczny blog rowerowy oelka.bikestats.pl

Archiwum bloga

Wpisy archiwalne w kategorii

Z rowerem w przyrodę

Dystans całkowity:3663.69 km (w terenie 288.66 km; 7.88%)
Czas w ruchu:202:11
Średnia prędkość:18.12 km/h
Maksymalna prędkość:43.90 km/h
Suma podjazdów:4513 m
Liczba aktywności:99
Średnio na aktywność:37.01 km i 2h 02m
Więcej statystyk
  • DST 12.23km
  • Czas 00:45
  • VAVG 16.31km/h
  • VMAX 31.50km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 7m
  • Sprzęt ??? [Singel]
  • Aktywność Jazda na rowerze

Między domem i pracą (282)

Środa, 9 listopada 2011 · dodano: 13.11.2011 | Komentarze 2

Marszałkowska - pl. Konstytucji - Waryńskiego - Nowowiejska - pl. Politechniki - Polna - Waryńskiego - Pole Mokotowskie - Żwirki i Wigury - Trojdena -- Trojdena - Żwirki i Wigury - Pole Mokotowskie - Batorego - Waryńskiego - Skolimowska - Chocimska - Klonowa - Flory - Bagatela - al. Ujazdowskie - al. Armii Ludowej - Czerwijowskiego - al. Wyzwolenia - pl. Zbawiciela - Nowowiejska - pl. Politechniki - Lwowska - Piękna

Jesień w pełni. W tym roku nazwy miesięcy jakoś pokrywają się z przyrodą i ilość spadających liści jest odpowiednia do nazwy miesiąca.

Jesień na Polu Mokotowskim © oelka


A jutro..., a jutro w drogę. Może krótsza na rowerze, ale za to dłuższa koleją.


Kategoria Do pracy - Z pracy, SS, Z rowerem w przyrodę


  • DST 10.90km
  • Czas 00:36
  • VAVG 18.17km/h
  • VMAX 31.50km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 7m
  • Sprzęt ??? [Singel]
  • Aktywność Jazda na rowerze

Między domem i pracą (269)

Wtorek, 25 października 2011 · dodano: 30.10.2011 | Komentarze 0

Marszałkowska - pl. Konstytucji - Waryńskiego - Nowowiejska - Polna - Waryńskiego - al. Armii Ludowej - Leszowa - Rokitnicka - Pole Mokotowskie - Żwirki i Wigury - Trojdena -- Pawińskiego - Dickensa - Białobrzeska - Barska - pl. Narutowicza - Filtrowa - Krzywickiego - Nowowiejska - pl. Zbawiciela - Marszałkowska - pl. Konstytucji - Koszykowa - Mokotowska - Lwowska - Piękna


Wczoraj pokazałem staw na Polu Mokotowskim. A dzisiaj dalszy ciąg Pola Mokotowskiego, ale tym razem fragment pomiędzy al. Niepodległości, Wawelską i terenem klubu sportowego "Skra", który przez wiele lat był i w pewnym stopniu nadal jest odcięty od parku, poprzez Bibliotekę Narodową, a szczególnie bazę MPO mieszczącą się na jej zapleczu. MPO ma się z tego miejsca wyprowadzić, ale na razie nowa lokalizacja we Włochach nie podoba się części mieszkańców i władzom dzielnicy.
Kiedyś był to obszar gdzie stały tzw. "fińskie domki", o których pisałem w czerwcu, a także były ogródki działkowe, których resztka funkcjonuje przy Wawelskiej obok ogródka jordanowskiego z placem zabaw dla dzieci. Domki stały przy ulicach Fińskiej, Leszowej i Czubatki. Widać je na planie z 1970 roku, ale w postaci ścieżek funkcjonują do dnia dzisiejszego. Po rozbiórce większości zabudowań teren zamienił w dziki gąszcz krzaków będący doskonałym miejscem bytowania dla bezdomnych. Gdzieś ze dwa lata temu teren uporządkowano, wycinając krzaki. Niemal dokładnie rok temu prezentowałem CosmoGolema stojącego niedaleko od skrzyżowania Wawelskiej i al. Niepodległości.
A dzisiaj dwa jesienne obrazki z tego terenu.

Jesienne Pole Mokotowskie (1) © oelka

Jesienne Pole Mokotowskie (2) © oelka


Kategoria Do pracy - Z pracy, Rowerkiem po Warszawie, SS, Z rowerem w przyrodę


  • DST 11.05km
  • Czas 00:36
  • VAVG 18.42km/h
  • VMAX 29.30km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 7m
  • Sprzęt ??? [Singel]
  • Aktywność Jazda na rowerze

Między domem i pracą (268)

Poniedziałek, 24 października 2011 · dodano: 30.10.2011 | Komentarze 0

Marszałkowska - pl. Konstytucji - Śniadeckich - Polna - Waryńskiego - Pole Mokotowskie - al. Niepodległości - Pole Mokotowskie - Żwirki i Wigury - Trojdena -- Pawińskiego - Dickensa - Białobrzeska - Barska - pl. Narutowicza - Filtrowa - Krzywickiego - Nowowiejska - pl. Zbawiciela - Marszałkowska - pl. Konstytucji - Koszykowa - Mokotowska - Lwowska - Piękna

Wczoraj było o wodzie na Siekierkach. Dzisiaj będzie nawiązanie do tego tematu, ale tym razem na Polu Mokotowskim.
Na Polu Mokotowskim nigdy nie było naturalnych zbiorników wodnych, ani żadnego strumienia. Gdy w początkach lat 70. projektowano i budowano tu park zaplanowano fontannę na pierwszej, mniejszej części Pola Mokotowskiego, pomiędzy Waryńskiego a al. Niepodległości. Natomiast w drugiej części parku, za al. Niepodległości, bliżej Żwirki i Wigury zaplanowano i zbudowano obszerny staw wraz z systemem kanałów. zbliżających się do Biblioteki Narodowej.

Na Polu Mokotowskim spuszczono już wodę ze stawu. Chyba najbardziej niepocieszone są z tego powodu ptaki, szczególnie te żyjące w bliskim kontakcie z wodą. Z kolei psy korzystają w ten sposób z dodatkowego wybiegu. Jak zwykle ktoś traci, ktoś inny zyskuje.
Ale na początek odbyło się wielkie sprzątanie.

Woda odpłynęła © oelka


Kategoria Do pracy - Z pracy, Rowerkiem po Warszawie, SS, Z rowerem w przyrodę


  • DST 34.66km
  • Teren 1.00km
  • Czas 01:47
  • VAVG 19.44km/h
  • VMAX 33.00km/h
  • Temperatura 7.0°C
  • Podjazdy 27m
  • Sprzęt Trek 800 Sport
  • Aktywność Jazda na rowerze

Od Wilanówki do Miedzeszyna

Niedziela, 23 października 2011 · dodano: 29.10.2011 | Komentarze 0

Piękna - Koszykowa - Noakowskiego - pl. Zbawiciela - al. Wyzwolenia - Czerwijowskiego - al. Armii Ludowej - Aleje Ujazdowskie - Belwederska - Sobieskiego - Beethovena - Becka - Most Siekierkowski - Wał Miedzeszyński - Skalnicowa - Cyklamenów - Heliotropów -- Heliotropów - Cyklamenów - Wał Miedzeszyński - Most Siekierkowski - Becka - Witosa - Idzikowskiego - Sobieskiego - Belwederska - Al. Ujazdowskie - al. Armii Ludowej - Czerwijowskiego - al. Wyzwolenia - pl. Zbawiciela - Nowowiejska - pl. Politechniki - Lwowska - Piękna
Kolejny wyjazd i kolejny przejazd przez Siekierki. Kiedyś pisałem tu Siekierkach jako wsi. Wspominałem też o forcie jakiego pozostałości są do dziś widoczne w pobliżu Siekierek.

Tym razem będzie o pamiątkach po rzece.

Na Siekierkach (1) © oelka

Siekierki obok Wisły miały też kiedyś drugą rzekę koło wsi. Była nią Wilanówka. Była dolną częścią biegu rzeki Jeziorki.

Siekierki (2) © oelka

W pobliżu ulicy Gościniec było kąpielisko. Zaznaczone również na stylizowanym planie, na stronie Korzenie Siekierek.

Siekierki (3) © oelka

Jednak w latach 50. przekopano Jeziorkę do Wisły koło Obórek, a Wilanówka stała się zespołem kilku zbiorników wodnych ciągnących się od Jeziorki po Siekierki. Jednak czy to skracanie rzeki było jednorazowe? Dużo wskazuje na to, że nie. Jeśli spojrzeć na plan Warszawy z 1929 roku, to nawet biorąc poprawkę na niedoskonałości i przekłamania ówczesnych planów widać, że wpadała do Wisły poniżej Siekierek. Na późniejszych planach Warszawy Wilanówka jest już krótsza i wpada do Wisły koło Augustówki, w pobliżu miejsca, gdzie obecnie znajduje się punkt poboru wody dla Elektrociepłowni Siekierki. Widać to na planie z 1932 roku, a także kolejnym z 1935, a najlepiej na planie z 1947 roku, gdzie również zaznaczono starorzecza w rejonie wsi na Siekierkach.

W pobliżu dawnego kąpieliska stoi sobie od kilku lat ławka. Przeznaczona jest raczej dla ludizi o nieco bardziej wybujałym wzroście, skoro siedzisko wypada na gdzieś wysokości blatu normalnego stołu i nie wiele poniżej siodełka w moim Treku.

Ławka dla olbrzyma © oelka

I na koniec coś zupełnie innego, już nie związanego z życiem szuwarowo-bagiennym. Tydzień temu pokazywałem parkujących na początku niedawno zbudowanej DDR przy placu Politechniki. Dziś kolejna dawka.

Sponsorzy Straży Miejskiej © oelka

Parkują głównie w weekendy, o co podejrzewam studentów zaocznych z Politechniki, ale w tygodniu pojedynczy chętni też się trafiają. Jednak na prawdę trzeba będzie coś zaproponować strażnikom miejskim, aby się ludzie nie przyzwyczajali do tego miejsca.


Kategoria infrastruktura, MTB, Rowerkiem po Warszawie, Tych klientów nie obsługujemy, Z rowerem w przyrodę


  • DST 36.70km
  • Teren 1.00km
  • Czas 01:45
  • VAVG 20.97km/h
  • VMAX 35.10km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 27m
  • Sprzęt Trek 800 Sport
  • Aktywność Jazda na rowerze

Jesienią do Miedzeszyna

Sobota, 22 października 2011 · dodano: 29.10.2011 | Komentarze 0

Piękna - Koszykowa - Noakowskiego - pl. Zbawiciela - al. Wyzwolenia - Czerwijowskiego - al. Armii Ludowej - Aleje Ujazdowskie - Belwederska - Sobieskiego - Beethovena - Becka - Most Siekierkowski - Wał Miedzeszyński - Skalnicowa - Cyklamenów - Heliotropów -- Heliotropów - Cyklamenów - Wał Miedzeszyński - Wybrzeże Szczecińskie - Most Świętokrzyski - Wybrzeże Kościuszkowskie - Wioślarska - Wilanowska - Czerniakowska - Śniegockiej - - - Rozbrat - Myśliwiecka - Agrykola - Al. Ujazdowskie - al. Armii Ludowej - Czerwijowskiego - al. Wyzwolenia - pl. Zbawiciela - Nowowiejska - pl. Politechniki - Lwowska - Piękna

Jesień widać już w okolicy Mostu Siekierkowskiego:

Jesienne Siekierki © oelka

I na samym Wale Zawadowskim:

Paralotnia nad Wisła © oelka

Ciekawe, że na obu zdjęciach widać również stworzenia latające. Na pierwszym jest to ptak, a na drugim delikwent na paralotni, który zapewne wystartował z pól na Kępie Zawadowskiej. Zresztą ten był chyba trzeci w kolejności, który szybował nad moją głową.
Duży ruch panował też na Wiśle. Obok pogłębiarki z refulerem odprowadzającym urobek na lewy brzeg Wisły widać też sporą grupę łodzi z wędkarzami.

Jesienna Wisła © oelka

Taki ruch na Wiśle to niestety niezbyt częsty widok. A szkoda.


Kategoria MTB, Rowerkiem po Warszawie, Z rowerem w przyrodę


  • DST 12.27km
  • Czas 00:42
  • VAVG 17.53km/h
  • VMAX 34.40km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 7m
  • Sprzęt ??? [Singel]
  • Aktywność Jazda na rowerze

Między domem i pracą (266)

Środa, 19 października 2011 · dodano: 24.10.2011 | Komentarze 0

Marszałkowska - pl. Konstytucji - Waryńskiego - Nowowiejska - Polna - Waryńskiego - Pole Mokotowskie - al. Niepodległości - Pole Mokotowskie - Żwirki i Wigury - Trojdena -- Trojdena - Żwirki i Wigury - Pole Mokotowskie - al. Niepodległości - Pole Mokotowskie - Batorego - Waryńskiego - Skolimowska - Chocimska - Klonowa - Flory - Bagatela - al. Ujazdowskie - al. Armii Ludowej - Czerwijowskiego - al. Wyzwolenia - pl. Zbawiciela - Nowowiejska - pl. Politechniki - Lwowska - Piękna

Powrót oczywiście po zmroku. A niedługo po zmianie czasu innej możliwości już nawet nie będzie.

Zmiana z czasu letniego na zimowy nastąpi 30 października 2011 r. (czyli w nocy z soboty na niedzielę). Zegary zostaną przestawione z godz. 3:00 na 2:00 w nocy. Dzięki temu możemy zyskać dodatkowo jedną godzinę snu. Ale żeby nie było za dobrze, to tylko do wiosny. A dokładnie do 25 marca 2012, gdy noc będziemy mieli krótszą o godzinę. No cóż w przyrodzie nic nie ginie.


Kategoria Do pracy - Z pracy, SS, Z rowerem w przyrodę


  • DST 12.88km
  • Czas 00:42
  • VAVG 18.40km/h
  • VMAX 33.00km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 7m
  • Sprzęt ??? [Singel]
  • Aktywność Jazda na rowerze

Między domem i pracą (265) i... załatwianie spraw różnych

Wtorek, 18 października 2011 · dodano: 19.10.2011 | Komentarze 0

Marszałkowska - pl. Konstytucji - Waryńskiego - Nowowiejska - Polna - Waryńskiego - Pole Mokotowskie - al. Niepodległości - Pole Mokotowskie - Żwirki i Wigury - Trojdena -- Pawińskiego - Dickensa - Białobrzeska - Barska - pl. Narutowicza - Filtrowa - Krzywickiego - Nowowiejska - pl. Zbawiciela - Marszałkowska - pl. Konstytucji - Koszykowa - Mokotowska - Lwowska - Piękna

Dziś był ładny i sympatyczny jesienny dzień.
A ja tymczasem dorzucę sobie zdjęcie z niedzieli.

Dzika róża © oelka

Roślina na zdjęciu to dzika róża (Rosa canina). I chyba lepszym odpowiednikiem nazwy łacińskiej jest ludowa nazwa psia róża. Dzikich gatunków róż jest w Polsce ponad 20. I jeszcze dochodzą możliwości występowania krzyżówek międzygatunkowych. Z owoców lub z płatków róży przyrządza się dżemy i konfitury. Jest to jedna z roślin leczniczych, co powinien wiedzieć każdy kto miał do czynienia z taka dziedziną wiedzy jak farmakognozja. A trzeba przyznać, że są to rośliny bogate w ciekawe składniki: witamina C, garbniki, karotenoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne, cukry, pektyny.


Kategoria Do pracy - Z pracy, SS, Z rowerem w przyrodę


  • DST 46.72km
  • Teren 3.50km
  • Czas 02:16
  • VAVG 20.61km/h
  • VMAX 32.40km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 27m
  • Sprzęt Trek 800 Sport
  • Aktywność Jazda na rowerze

Słoneczny jesienny Miedzeszyn po raz kolejny

Niedziela, 16 października 2011 · dodano: 19.10.2011 | Komentarze 0

Piękna - Koszykowa - Noakowskiego - Nowowiejska - pl. Zbawiciela - al. Wyzwolenia - Czerwijowskiego - al. Armii Ludowej - Aleje Ujazdowskie - Agrykola - Myśliwiecka - Rozbrat - Śniegockiej - Czerniakowska - Wilanowska - Wioślarska - Wybrzeże Kościuszkowskie - Most Świętokrzyski - Wybrzeże Szczecińskie - /ścieżka przyrodniczo-edukacyjna/ - Wał Miedzeszyński - Zwyciezców - Międzynarodowa - Bulwar Stanisława Augusta - Terespolska - Stanisławowska - Dwernickiego - Szaserów - Chłopickiego - Makowska - Podolska - Szaserów - Makowska - Kresowa - Murmańska - Ostrobramska - Trasa Siekierkowska - Kosmatki - Sęczkowa - Wojsławicka - Wał Miedzeszyński - Cyklamenów - Heliotropów -- Heliotropów - Cyklamenów - Wał Miedzeszyński - Most Siekierkowski - Becka - Witosa - Idzikowskiego - Sobieskiego - Belwederska - Al. Ujazdowskie - al. Armii Ludowej - Czerwijowskiego - al. Wyzwolenia - pl. Zbawiciela - Nowowiejska - pl. Politechniki - Lwowska - Piękna

Początkowo myślałem, aby przejechać przez Mazowiecki Park Krajobrazowy, ale pora wyjazdu nieco zmodyfikowała te plany.
Zjechałem Więc nad Wisłę na ścieżkę edukacyjno-przyrodniczą. Gdzie pierwszy raz zajrzałem wiosną. Dziś sporo większość, którzy tam się pojawili to rowerzyści potem biegacze, a na końcu typowi spacerowicze.

Nadwiślańskie knieje © oelka

Natura 2000 nad Wisła © oelka

Potem przemknąłem sobie do Międzynarodowej, która za Waszyngtona rozdziela dawne podmokłe łąki (od lat 70. uporządkowany teren zielony) od Parku Paderewskiego. Przy jeziorku Kamionkowskim od lat jest tu wąska kładka.
Kładka na Międzynarodowej © oelka

Dalej wjechałem w lokalną uliczkę Grochowa o dość szumnej nazwie Bulwar Stanisława Augusta.

Na Kamionku © oelka

Można zobaczyć tu zaplecze zakładów Perun, które od ponad 100 lat zajmują się produkcją gazów technicznych i wyposażenia niezbędnego w spawalnictwie.

Zakłady Perun © oelka

A potem dotarłem na Chłopickiego, do wrót królestwa kolei. Za torami znajduje się wagonownia Grochów i lokomotywownia Olszynka Grochowska, należące do PKP IC, oraz lokomotywownia Grochów należąca obecnie do Kolei Mazowieckich. A tuż za torami znajduje się Instytut Kolejnictwa, kiedyś występujący pod nazwą Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa (CNTK).
Na początek skład Kolei Mazowieckich wyjeżdżający z lokomotywowni w stronę Warszawy Wschodniej.

Wyjazd na Wschodnią © oelka

I pociąg SKM jadący z Otwocka.

SKM jedzie z Otwocka © oelka

Wracałem już po ciemku. Tydzień temu było zdjęcie z Mostu Siekierkowskiego w górę Wisły. A dziś w dół, czyli w stronę Centrum Warszawy.

Warszawa nocą © oelka

A na koniec jeszcze wjazd na DDR na ulicy Noakowskiego. Drugi weekend z rzędu widzę, że jest zastawiany przez samochody. W dni robocze ten problem nie występuje.

Samochody na rowery © oelka

Po kolejnym takim weekendzie chyba trzeba będzie zaproponować Straży Miejskiej, aby zrobiła sobie dobrze i wzięła się za tych, którzy łamią zakaz parkowania.


Kategoria infrastruktura, Kolejowe klimaty, MTB, Na szlakach dawnego przemysłu, Rowerkiem po Warszawie, Tych klientów nie obsługujemy, Z rowerem w przyrodę


  • DST 12.76km
  • Czas 00:47
  • VAVG 16.29km/h
  • VMAX 30.50km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 7m
  • Sprzęt ??? [Singel]
  • Aktywność Jazda na rowerze

Między domem i pracą (261)

Środa, 12 października 2011 · dodano: 14.10.2011 | Komentarze 2

Marszałkowska - pl. Konstytucji - Śniadeckich - Polna - Waryńskiego - Pole Mokotowskie - al. Niepodległości - Pole Mokotowskie - Żwirki i Wigury - Trojdena -- Trojdena - Żwirki i Wigury - Pole Mokotowskie - al. Niepodległości - Pole Mokotowskie - Batorego - Waryńskiego - Skolimowska - Chocimska - Klonowa - Flory - Bagatela - al. Ujazdowskie - al. Armii Ludowej - Czerwijowskiego - al. Wyzwolenia - pl. Zbawiciela - Nowowiejska - pl. Politechniki - Lwowska - Piękna

W Alejach Ujazdowskich na ogrodzeniu Parku Łazienkowskiego są co jakiś czas wystawy zdjęć.

Wystawa zdjęć w Alejach Ujazdowskich © oelka

Tym razem zdjęcia Krzysztofa Przeciechowskiego, podróżnika, fotografa i nurka.

Wystawa zdjęć w Alejach Ujazdowskich (1) © oelka

I zdjęcia są związane właśnie z nurkowaniem w kolorowym podmorskim świecie, o czym świadczy również tytuł "Morze osobiste". A więc możemy również popływać w tym bajkowym mokrym świecie.

Wystawa zdjęć w Alejach Ujazdowskich (3) © oelka

Wystawa zdjęć w Alejach Ujazdowskich © oelka


Kategoria Do pracy - Z pracy, Rowerkiem po Warszawie, SS, Z rowerem w przyrodę


  • DST 12.58km
  • Czas 00:40
  • VAVG 18.87km/h
  • VMAX 30.10km/h
  • Temperatura 9.0°C
  • Podjazdy 7m
  • Sprzęt ??? [Singel]
  • Aktywność Jazda na rowerze

Między domem i pracą (260)

Wtorek, 11 października 2011 · dodano: 14.10.2011 | Komentarze 2

Marszałkowska - pl. Konstytucji - Waryńskiego - Nowowiejska - Polna - Waryńskiego - Pole Mokotowskie - al. Niepodległości - Pole Mokotowskie - Żwirki i Wigury - Trojdena -- Pawińskiego - Dickensa - Białobrzeska - Barska - pl. Narutowicza - Filtrowa - Krzywickiego - Nowowiejska - pl. Politechniki - Lwowska - Koszykowa - Chałubińskiego - Hoża - Marszałkowska

Dziś już lepiej. Jak jadę to nie pada deszcz.
Na Polu Mokotowskim, na jego drugiej części, koło stawu od strony ulicy Batorego stoi sobie rzeźba. Ale co artysta chciał przez nią przekazać nie wiem. Czasem mam wrażenie, że autor postanowił połączyć ze sobą skrajne elementy wyposażenia każdej obywatelki lub obywatela.

Rzeźba z Pola Mokotowskiego © oelka

Jesień widać co raz bardziej.
Jesień na Polu Mokotowskim © oelka

To zdjęcie jest specjalnie dla alistar, która całkiem słusznie w niedzielę domagała się jesiennych zdjęć. Na razie jedno, ale może jak czas pozwoli będzie więcej.
Jazda wieczorem to lepsza zabawa. Co prawda nie ma już tłumów rolkarzy, czy nieoświetlonych niedzielnych rowerzystów jadących parami, trójkami i w innych układach na całą szerokość drogi, ale po ciemku, zasypana przez liście droga jest trudna do zauważenia i ... łatwo wylądować na trawniku, gdyby nie moje dobre oświetlenie i dobra znajomość szlaku.


Kategoria Do pracy - Z pracy, Rowerkiem po Warszawie, SS, Z rowerem w przyrodę